เทศกาลยี่เป็ง เป็นเทศกาลประเพณีของชาวล้านนา ตรงกับวันเพ็ญขึ้น 15 ค่ำ เดือน 12 ตามปฏิทินจันทรคติ คำว่า “ยี่” แปลว่า สอง ส่วน “เป็ง” แปลว่า เพ็ญ หรือ คืนพระจันทร์เต็มดวง ดังนั้น เทศกาลยี่เป็งจึงหมายถึง ประเพณีในวันเพ็ญเดือนสองของชาวล้านนา ซึ่งตรงกับเดือนสิบสองของไทย
เทศกาลยี่เป็งเป็นเทศกาลที่มีความสำคัญและได้รับความนิยมอย่างมากในจังหวัดเชียงใหม่ และจังหวัดอื่นๆ ในภาคเหนือของประเทศไทย มีการจัดงานเฉลิมฉลองอย่างยิ่งใหญ่และตระการตา ผู้คนต่างออกมาแต่งกายด้วยเสื้อผ้าสวยงาม ประดับประดาบ้านเรือนด้วยโคมไฟหลากสีสัน และลอยโคมไฟขึ้นสู่ท้องฟ้า เพื่อบูชาพระเกตุแก้วจุฬามณีบนสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ และเพื่อส่งเคราะห์ร้ายออกไป
ประวัติความเป็นมาของเทศกาลยี่เป็ง
เทศกาลยี่เป็งมีประวัติความเป็นมายาวนาน สันนิษฐานว่ามีอายุย้อนไปถึงอาณาจักรล้านนาโบราณ (ปลายศตวรรษที่ 13) เดิมทีเทศกาลยี่เป็งเป็นเทศกาลที่ชาวล้านนาใช้บูชาพระเกตุแก้วจุฬามณีบนสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ เพื่อขอพรให้เกิดความเจริญรุ่งเรือง และเพื่อส่งเคราะห์ร้ายออกไป ต่อมาได้มีการผสมผสานความเชื่อและประเพณีอื่นๆ เข้ามา เช่น ความเชื่อเรื่องผีสางนางไม้ ความเชื่อเรื่องโชคลาง และความเชื่อเรื่องวันเพ็ญเป็นคืนที่พระจันทร์เต็มดวง ทำให้มีพลังอำนาจอันศักดิ์สิทธิ์
ประเพณีและกิจกรรมของเทศกาลยี่เป็ง
เทศกาลยี่เป็งมีประเพณีและกิจกรรมต่างๆ มากมาย ดังนี้
- การลอยกระทง เป็นประเพณีหลักของเทศกาลยี่เป็ง ผู้คนจะนำกระทงที่ทำจากวัสดุต่างๆ เช่น ใบตอง ไม้ไผ่ กระดาษ หรือวัสดุเหลือใช้ มาลอยในแม่น้ำหรือลำธาร เพื่อขอขมาพระแม่คงคา และเพื่อขอพรให้สิ่งชั่วร้ายให้ลอยไปกับกระทง
- การลอยโคมไฟ เป็นกิจกรรมที่ได้รับความนิยมอย่างมากในเทศกาลยี่เป็ง ผู้คนจะร่วมกันลอยโคมไฟหลากสีสันขึ้นสู่ท้องฟ้า เพื่อบูชาพระเกตุแก้วจุฬามณีบนสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ และเพื่อส่งเคราะห์ร้ายออกไป
การประดับประดาบ้านเรือนด้วยโคมไฟ ผู้คนจะประดับประดาบ้านเรือนด้วยโคมไฟหลากสีสัน เพื่อต้อนรับเทศกาลยี่เป็ง และเพื่อทำให้บ้านเรือนสว่างไสว - การจุดผางประทีป ผู้คนจะจุดผางประทีปตามวัดวาอารามต่างๆ เพื่อบูชาพระรัตนตรัย และเพื่อขอพรให้เกิดความเจริญรุ่งเรือง
- การออกร้านจำหน่ายสินค้า จะมีการออกร้านจำหน่ายสินค้าต่างๆ เช่น อาหารพื้นเมือง เสื้อผ้า เครื่องประดับ และสินค้าอื่นๆ มากมาย
- การแสดงพื้นเมือง จะมีการจัดกิจกรรมการแสดงพื้นเมือง เช่น การแสดงฟ้อนเล็บ การแสดงฟ้อนเจิง และการแสดงลำตัด
เทศกาลยี่เป็งในจังหวัดเชียงใหม่
เทศกาลยี่เป็งในจังหวัดเชียงใหม่เป็นเทศกาลที่ยิ่งใหญ่และได้รับความนิยมอย่างมาก มีการจัดงานเฉลิมฉลองอย่างยิ่งใหญ่และตระการตา ผู้คนต่างออกมาแต่งกายด้วยเสื้อผ้าสวยงาม ประดับประดาบ้านเรือนด้วยโคมไฟหลากสีสัน และลอยโคมไฟขึ้นสู่ท้องฟ้า
กิจกรรมหลักของเทศกาลยี่เป็งในจังหวัดเชียงใหม่ ได้แก่
- ขบวนแห่กระทงใหญ่ จะมีการแห่กระทงใหญ่ไปตามถนนสายต่างๆ ในจังหวัดเชียงใหม่ กระทงใหญ่เหล่านี้ทำจากวัสดุต่างๆ เช่น ไม้ไผ่ กระดาษ และวัสดุเหลือใช้ ประดับประดาด้วยดอกไม้และโคมไฟหลากสีสัน
- การประกวดโคมไฟ จะมีการประกวดโคมไฟประเภทต่างๆ เช่น โคมไฟแกะสลัก โคมไฟกระดาษ และโคมไฟประดิษฐ์ โคมไฟที่ชนะการประกวดจะได้รับรางวัลและเกียรติบัตร
- การแสดงพลุดอกไม้ไฟ จะมีการจุดพลุดอกไม้ไฟขึ้นสู่ท้องฟ้าในช่วงค่ำคืนของเทศกาลยี่เป็ง เพื่อเฉลิมฉลองเทศกาลและเพื่อความสวยงาม
เทศกาลยี่เป็งเป็นเทศกาลที่สะท้อนให้เห็นถึงวัฒนธรรมและประเพณีอันงดงามของชาวล้านนา เป็นเทศกาลที่เต็มไปด้วยแสงสีเสียงและความสนุกสนาน และเป็นเทศกาลที่ไม่ควรพลาดหากคุณมีโอกาสได้ไปเยือนจังหวัดเชียงใหม่ในช่วงเดือนธันวาคม
