สุนัขเป็นสัตว์เลี้ยงที่อยู่กับมนุษย์มาอย่างยาวนาน หลักฐานทางโบราณคดีพบว่ามนุษย์รู้จักสุนัขมาแล้วอย่างน้อย 15,000 ปี โดยบรรพบุรุษของสุนัขในปัจจุบันเชื่อว่าเป็นหมาป่าที่อาศัยอยู่ในแถบเอเชียตะวันตกเฉียงใต้
การวิวัฒนาการของสุนัขจากหมาป่าสู่สุนัขในปัจจุบันเกิดขึ้นจากกระบวนการปรับตัวให้เข้ากับสภาพแวดล้อมของมนุษย์ สุนัขได้เรียนรู้ที่จะอยู่ร่วมกับมนุษย์ ล่าสัตว์ร่วมกับมนุษย์ และปกป้องมนุษย์จากสัตว์ร้าย กระบวนการปรับตัวเหล่านี้ทำให้สุนัขมีพฤติกรรมและลักษณะทางกายภาพที่แตกต่างกันไปจากหมาป่า
บรรพบุรุษของสุนัขในปัจจุบัน
บรรพบุรุษของสุนัขในปัจจุบันเชื่อว่าเป็นหมาป่าสีเทา (gray wolf) หมาป่าสีเทาเป็นสัตว์นักล่าที่อาศัยอยู่ในแถบเอเชียตะวันตกเฉียงใต้ หมาป่าสีเทามีนิสัยชอบล่าสัตว์เป็นกลุ่มและมีความจงรักภักดีต่อสมาชิกในกลุ่ม
การวิวัฒนาการของสุนัขจากหมาป่าสู่สุนัขในปัจจุบันเกิดขึ้นจากกระบวนการคัดเลือกโดยธรรมชาติ สุนัขที่เข้ากับมนุษย์ได้ดีและมีประโยชน์ต่อมนุษย์ เช่น สุนัขที่ช่วยล่าสัตว์หรือปกป้องมนุษย์ มีโอกาสรอดชีวิตและสืบพันธุ์ได้มากกว่าสุนัขที่เข้ากับมนุษย์ได้ไม่ดี
สายพันธุ์สุนัขต่างๆ ในปัจจุบัน
ในปัจจุบันมีสุนัขหลายสายพันธุ์ที่แตกต่างกันไป สายพันธุ์สุนัขต่างๆ เกิดจากการผสมพันธุ์ระหว่างสุนัขด้วยกันเองตามลักษณะที่ต้องการ เช่น สายพันธุ์สุนัขที่ใช้ในการล่าสัตว์ สายพันธุ์สุนัขที่ใช้ในการเฝ้าบ้าน สายพันธุ์สุนัขที่ใช้ในการทำงาน สายพันธุ์สุนัขที่ใช้เป็นสัตว์เลี้ยง เป็นต้น
การผสมพันธุ์ระหว่างสุนัขด้วยกันเองทำให้เกิดความแตกต่างของลักษณะทางกายภาพและพฤติกรรมของสุนัขขึ้น ตัวอย่างเช่น สุนัขบางสายพันธุ์มีขนยาว บางสายพันธุ์มีขนสั้น บางสายพันธุ์มีนิสัยขี้เล่น บางสายพันธุ์มีนิสัยขี้เกรงกลัว เป็นต้น
สุนัขเป็นสัตว์เลี้ยงที่มีความสำคัญต่อมนุษย์ในหลายด้าน สุนัขเป็นสัตว์เลี้ยงที่น่ารักและเป็นที่ชื่นชอบของผู้คนทั่วโลก สุนัขมีบทบาทสำคัญในวัฒนธรรมต่างๆ ทั่วโลก สุนัขสะท้อนให้เห็นถึงความสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับสัตว์
